Genel Özellikler :
– Vücut Sıcaklığı : 38.1 – 39.5 °C
– Östrus Süresi : 3 – 6 gün
– Gebelik Süresi : 58 – 65
– Cinsel Olgunluk : 7 -13 ay (ortalama)
– Yaşam Süresi : 12 – 16 yıl (ortalama)
Bakımı – beslenmesi
- Bebek Kedi Bakımı
Gelişim evreleri; yavru kediler birinci haftaların sonunda doğum ağırlıklarının 2 katına ulaşırlar. Gözler 8-12. günde açılır. Gözler başlangıçta mavidir fakat esas göz rengi 3. ayda belli olacaktır. İki haftalık olduklarında yapışık olan kulakları açılır ve seslere tepki vermeye başlarlar. Üç haftalık olduklarında yürüme girişimleri başlayacak, 4 haftalık olduklarında süt dişleri çıkmaya ve oyun oynamaya başlayacaktır. Sağlıklı bir yavru kedi iştahlıdır, uyuduğu saatler dışında hareketlidir ve düzenli olarak tuvaletini yapar. Yavru kedinizde iştahsızlık, gözlerde çapaklanma, göz veya burunda akıntı, ishal ya da kabızlık, halsizlik, soluk alıp vermede güçlük gibi sorunlar görürseniz hemen veteriner hekiminize başvurun.
Bir yavru kedinin annesinden ayrılması için ideal dönem 8 haftalık olduğu zamandır. Anne sütü yavru kedinin gelişimi için hayati önem taşıyan besinlerin yanı sıra, onu ilk haftalarda bulaşıcı hastalıklardan koruyacak antikorları da barındırır. Bu nedenle anneden erken ayrılan yavrular birçok hastalık etkenine savunmasız kalır. Fakat kimi zaman anne yavruları kabul etmez ya da anne birçok farklı sebep ile yavruları bırakınca bakımını biz üstlenmeliyiz.
Eğer yavrular 4 haftadan büyükse bakım biraz daha kolaydır. 4 haftadan küçük yavrular için mutlaka ilk önce süt anne bulmaya çalışmalıyız. Eğer bulamaz isek yavruya hayatta kalma sansını vermek bizim elimizde.
Isınma; annesiz bir yavru kedi ilk olarak üşümekten korunmalıdır. Bu nedenle onu hemen giysilerinizin içine alın ve sizin vücut ısınızla koruyup Veteriner Kliniğine götürün. Anneden ayrı kaldığı zaman boyunca meydana gelen olumsuzlukları ancak bir veteriner hekim anlayabileceği ve doğru şekilde müdahale edebileceği için, kedi bakımında ne kadar deneyimli olursanız olun bu adımı atlamayın.
Beslenme; veteriner hekiminizden aldığınız bilgiler doğrultusunda beslenmeye dikkat edilmelidir. Yavru her 3-4 saat de bir beslenmelidir. Kullanılacak besini hekiminiz belirlemelidir. Yanlış besin kullanımı yavrularda tedavisi zor fizyolojik rahatsızlıklara sebep verebilir. Beslendikten sonra hekimin tarifine uygun şekilde gazı çıkartılır ve idrar yapması sağlanıp oluşturulan sıcak ortama bırakılır.
Tuvalet; anne kedi her beslenmeden sonra yavruların karnını ve genital bölgelerini yalayarak tuvalet yaptırır. Sizde ılık suyla ıslatılan bir pamukla her beslemeden sonra anne kedi gibi bu bölgelere çok bastırmadan ufak daireler çizerek masaj yapıp tuvaletini yaptırmalısınız.
- Yavru ve Erişkin kedi beslenmesi:
8 haftalıktan itibaren sütten kesilen yavrular zaten bir süredir anneyle beraber mama yemeye başlamıştır. Anneden de ayrıldıktan sonra gelişimini tam olarak karşılayabilmeniz için önerimiz yüksek standartlardaki yavru kedi maması verilmesidir. 1 yaşından sonra erişkin kedi mamasına geçiş yapılabilir.
Çiftleşme Gebelik Doğum
Dişi ve erkek yavru kedilerin cinsel olgunluğa ulaşma yaşları farklıdır.
Dişi kedi ortalama 8 -12 ay
Erkek kedi ortalama 9 – 10 ay
Cinsel olgunluk yaşı üzerine cinsiyet dışında kilo , beslenme , ırk , mevsimler etki edebilmektedirler.Ortalama cinsel olgunluk yaşları 2 – 6 ay kadar değişebilmektedir. Kedilerin cinsel olgunluğa eriştiği davranışlarından belli olmaktadır.Dişi kedi her zamankinden farklı miyavlar , mırlar , kendini yerde yuvarlar , sürekli bir yerlere sürtünmeye çalışır.Sevip okşadığınız zaman poposunu havaya kaldırır.İdrar yapmada sıklık görülür.Bazen tuvaleti dışında yerlere idrar yapar. İştahları normalden farklılaşır , kiminde azalırken kiminde artış gözlenir.Dişi kediler bu cinsel aktivasyon dönemine sonbahar ve ilkbahar döneminde güneş ışığına ( mevsime ) bağlı olarak girerler Bu hareketler 4 – 7 günlük periyotlarla 5 – 10 gün aralarla sezon boyu devam eder. Her sezonda birden fazla periyot yaşarlar.Genellikle 1 – 3 yaş arası kedilerin bazılarının aralıksız zincir periyot yaşadıkları görülmektedir.
Erkek kedilerin cinsel olgunluğa eriştiğini de yine hareketlerinden anlayabilirsiniz. Erkek kedi evin muhtelif yerlerinde ayakta ve kuyruğunu kaldırarak idrar bırakmasıyla ve gırtlaktan gelen uzun , değişik miyavlamasıyla kendini belli eder.Bu sayede kendi bölgesini belirler ve dişi kedileri varlığından haberdar eder.Bıraktığı idrar normal bir idrar kokusuna sahip değildir. Daha keskin , kolay kolay temizlenmeyen bir kokusu vardır. Erkek kediler dişi kediler gibi belli bir periyoda bağlı cinsel aktivasyon göstermezler.Yılın her dönemi hazırlardır.Cinsel istek gösteren bir dişi kedi ile birlikte olmaları yeterlidir.
Dişi kedilerde gebelik süresi ortalama 58 – 65 gündür.
Gebeliğin saptanması için abdominal palpasyon, ultrasonografi başlıca kullanılan yöntemlerdir. Bunun dışında radyografi veya laparoskopiyle de gebelik tanısı konabilir.
Kedilerde abdominal palpasyon ( elle muayene ) ile gebelik tanısında hamileliğin ileri döneminde olması, idrar kesesi ve bağırsakların boş olması tercih edilir. Yağlı, şişman hayvanlarda , idrar kesesi ve bağırsakları dolu olan kedilerde teşhis zorlaşmaktadır.
Ultrason ile gebelik tanısı hamileliğin 25. gününden sonra uygulanırsa sağlıklı bir sonuç elde edilir. Ultrason, görüntülü olması sebebiyle gebelikte kesin bir tanı tekniğidir.
Kısırlaştırma
Özellikle evde bakılan dişi kedilerde eğer yavru istenmiyorsa, önerilen bir operasyondur. Çiftleşmeyen dişi kedilerde yaşla beraber gelişen hormonel düzensizlikler sonucu memelerde hiperplazi (büyüme) hatta %96 oranla kötü huylu tümöral oluşumlar olur. Bu durumu engellemenin en sağlıklı yolu da çiftleşmeyecek, yavru alınmayacak dişi kedilerin kısırlaştırılmasıdır.
Erkek kedilerde durum biraz daha farklıdır kısırlaştırma tıbbi bir sebebi yoksa sahibinin isteği çerçevesinde gerçekleştirilir. Bıraktıkları feromonların kokusu rahatsızlık veriyorsa, evden kaçma, agresyon şeklinde davranış problemleri söz konusu ise kısırlaştırma yapılabilir.
Yaşlılık
Kediler yaşlılık 7 yaş üstü dönem olarak kabul edilir. Bu dönem içerisinde evcil dostlarımızda aktivitelerin düşmeye başladığı gözlemlenir fakat oyunculuk hemen hemen yaşamlarının tüm dönemlerinde devam etmektedir.
Özellikle kısırlaştırma işlemi uygulanan kedilerde beslenme hayat boyu önem taşımaktadır, uygun olmayan beslenme biçimleri kedilerimizi birçok hastalık açısından risk grubu içerisine sokmaktadır.
Yaşlılık dönemine giren kedilerimizin profesyonel mama gruplarımızın üretmiş olduğu ‘’Senior’’ sınıfı mamaları tercih etmeleri doğru olacaktır. Diğer sınıf mamalar veya ev yemekleri ile beslenme anlayışı, evcil kedilerimizde yetersiz beslenme ya da tek yönlü beslenme şeklinde bir besi oluşturacağı için kedimizin fizyolojik ihtiyaçları doğru şekilde karşılanamayacak ve belirli sağlık problemlerine yatkınlığını arttıracaktır. Yaşlı kedilerimizde ağız ve diş sağlığı önemlidir ve diğer organların fizyolojik aktivitelerini yerine getirmelerinde herhangi bir problem olup olmadığı konusunda Veteriner hekiminizden yardım isteyerek belirli periyotlarda kontrolünü sağlamalısınız ve gerekli şekilde hekiminizin önerilerini dikkate almalısınız. Kedi ırklarına bağlı predispoze rahatsızlıkların oluşma dönemini ilk safhada teşhis edebilmek tedavinin kolaylaşmasını sağlamaktadır, geç kalınan vakalar hayvan sağlığını geri dönüşümsüz bozabilmektedir.
Yaşlı dostlarımız da aynı bizler gibidir ve ileri yaşlarda özel bakıma ihtiyaç duyabilirler, en büyük farklılıkları sıkıntılarını bizlerle konuşarak paylaşamamalıdır. Bu neden dolayısı ile yaşlı hayvan sahipleri hekimleri ile sıkı bir diyalog içerisinde olmalıdırlar ve gerekli kontrolleri yaptırmalıdırlar.